Fucoidan từ tảo biển phương Bắc cho sức khỏe và trường thọ. Vì sao Fucoidan được giới khoa học đặc biệt quan tâm trong thực hành nâng cao sức khỏe và phòng chống ung thư

Bài viết của tác giả M.M. Ginzburg, tiến sĩ khoa học y khoa, bác sỹ, chuyên gia dinh dưỡng nổi tiếng của Nga.

Dr. Ginzburg là bác sỹ, chuyên gia dinh dưỡng, bác sỹ nội tiết ,tiến sĩ y khoa hàng đầu nước Nga, tầm cỡ thế giới. Ông là tác giả của nhiều bài báo phân tích, sách chuyên khảo và sách y học, khoa học phổ biến. Ông cũng là chuyên gia thường trực, nhà tư vấn chuyên môn của một số chương trình truyền hình chuyên về sức khỏe xếp hạng rating cao nhất của các kênh truyền hình hàng đầu nước Nga.

Fucoidan được phát hiện vào năm 1913 – hơn một trăm năm trước. Nhưng bây giờ chúng ta mới bắt đầu hiểu được tiềm năng thực sự đối với sức khỏe của nó. Hơn nữa, tôi chắc chắn rằng còn nhiều khám phá tuyệt vời hơn ở phía trước chúng ta. Chỉ cần nói rằng trong các thực nghiệm, fucoidan thể hiện hoạt tính kháng khối u và kháng vi rút rõ rệt, kích thích khả năng miễn dịch, cải thiện tình trạng của thành mạch, ngăn ngừa những thay đổi do tuổi tác trên da, cải thiện chức năng gan, và … Tuy nhiên, chúng ta sẽ nói đến chúng lần lượt theo thứ tự.

Fucoidan là gì?

Theo cấu trúc của nó, fucoidan rất gần với các chất xơ quen thuộc trong thực phẩm đối với chúng ta như cellulose (chất xơ). Chỉ có điều khi cellulose được xây dựng từ các phân tử glucose liên kết thành một chuỗi, thì fucoidan được dựa trên các chuỗi của một loại đường khác – đó là fucose. Tuy nhiên, có một số điểm khác biệt – phân tử fucoidan có cấu trúc phân nhánh. Đôi khi các loại đường khác (galactose, xylose, glucose) được gắn vào nó dưới dạng chất tạo gốc. Các Sulfat cũng có thể hoạt động như các chất tạo gốc, điều này rất quan trọng.

Cũng giống như cellulose- chất tạo nên thành tế bào thực vật, fucoidan là vật liệu xây dựng nên tế bào của cây tảo nâu – Nho biển (tảo Fucus), Rong biển (tảo bẹ Laminaria) và các loại tảo khác. Hàm lượng Fucoidan trong cùng một loại tảo Fucus có thể đạt đến 10-15% khối lượng nguyên liệu. Khối lượng của một phân tử fucoidan có thể thay đổi từ rất lớn – khoảng 700.000 DA, đến tương đối nhỏ – khoảng 5.000 DA. Để so sánh, trọng lượng phân tử của polysaccharide cellulose quen thuộc hơn với chúng ta nằm trong khoảng từ 50.000 đến 500.000 DA.

Theo các nghiên cứu được thực hiện vào năm 2020 bởi Trung tâm sử dụng chung thiết bị khoa học “Bắc Cực” trực thuộc Viện khoa học liên bang C (A) FU, các mẫu tảo được trình bày bởi Tổ hợp sản xuất tảo Arkhangelsk Algal Combine có chứa hàm lượng fucoidan từ 15,3% (tảo Fucus Vesicular) đến 16,2% (tảo Fucus thắt nút).

Trong những năm gần đây, chúng ta đã trải qua một sự bùng nổ thực sự về sự quan tâm của các nhà khoa học đối với Fucoidan. Số lượng các công trình nghiên cứu khoa học nguyên bản gốc vượt quá một nghìn mỗi năm. Và điều này không có gì đáng ngạc nhiên. Chúng ta ngày càng nhận được nhiều bằng chứng cho thấy Fucoidan là một hoạt chất sinh học đa năng mạnh mẽ có khả năng ảnh hưởng đến các khía cạnh khác nhau của quá trình trao đổi chất, sự sống của các tế bào, các cơ quan và toàn bộ cơ thể của chúng ta. Và những tác động này hầu hết là tích cực, được áp dụng cho việc cải thiện sức khỏe và điều trị cho con người [1,2].

Và đây chỉ là một vài trong số chúng:

  • Tác dụng chống ung thư;
  • Tác dụng chống vi-rút;
  • Kích thích khả năng miễn dịch;
  • Cải thiện thành phần lipid máu và ngăn ngừa xơ vữa động mạch;
  • Cải thiện độ nhạy của mô đối với insulin và ngăn ngừa hội chứng kháng insulin;
  • Tác dụng chống viêm;
  • Tác dụng chống đông máu;
  • Tác dụng tiền sinh học, lợi khuẩn tiêu hóa;
  • Tác dụng bảo vệ gan.

Và dường như rất nhiều thứ khác vẫn chưa được chúng ta biết đến.

Ngoài ra, fucoidan không độc hại, nó có thể được sử dụng như một chất phụ gia cho thực phẩm. Hơn nữa, chính nó, nằm trong thành phần của tảo nâu, đã có mặt từ nhiều thế kỷ trong chế độ ăn của cư dân các bờ biển vùng Biển Trắng và biển Barents, các vùng lãnh thổ ven biển của Nhật Bản, Hàn Quốc và Viễn Đông.

Tác dụng kháng vi-rút của Fucoidan

Có một số lượng lớn các nghiên cứu chứng minh tác dụng kháng vi-rút của Fucoidan đối với vi-rút cúm, herpes, bệnh bạch cầu và thậm chí cả HIV (vi-rút suy giảm miễn dịch ở người). Trong các thí nghiệm, fucoidan ngăn chặn sự phát triển của bệnh, ngăn ngừa sự lây lan của vi rút và tử vong ở các động vật thí nghiệm bị nhiễm bệnh [3].

Người ta tin rằng các cơ chế chính của hoạt động kháng vi rút của Fucoidan có liên quan đến việc ngăn chặn sự xâm nhập của vi rút vào tế bào bằng cách thay đổi bề mặt của chúng và ngăn chặn các enzym cần thiết cho sự nhân bản của vi rút. Cũng có những quan sát cho thấy rằng với việc sử dụng chất bổ sung fucoidan ở những người được miễn dịch chống lại vi rút cúm đã làm tăng đáng kể lượng kháng thể chống lại vi rút [4].

Tác dụng tiền sinh học Prebiotic lợi khuẩn đường ruột

Cùng với các polysaccharide khác, fucoidan có tác dụng có lợi đối với hệ vi sinh đường ruột cộng sinh, đặc biệt là đối với vi khuẩn bifidobacteria và lactobacteria, những thứ mà chúng ta cần để duy trì sức khỏe. Tôi xin nhắc bạn rằng chức năng chính của những vi sinh vật này là hạn chế sự sinh sản và phát triển của vi khuẩn gây bệnh và vi khuẩn gây bệnh có điều kiện, vi khuẩn salmonella, trực khuẩn lỵ, tụ cầu tan máu và một số vi khuẩn khác.

Theo quan niệm hiện đại, hệ vi sinh gây bệnh có điều kiện (một số chủng vi khuẩn E. coli, tụ cầu tan huyết, clostridia) tạo ra độc tố, khi hấp thụ, góp phần phát triển chứng viêm ở mô mỡ và mô liên kết. Chính với tình trạng viêm chậm mãn tính này có liên quan đến sự phát triển của hội chứng kháng insulin và các bệnh liên quan đến tuổi tác: đái tháo đường, xơ vữa động mạch và tăng huyết áp động mạch.

Hơn nữa, bằng cách duy trì thành phần bình thường của hệ vi sinh đường ruột, fucoidan ngăn ngừa sự phát triển của ung thư ruột kết và trực tràng [5].

Tác dụng chống đông máu của Fucoidan

Fucoidan có tác dụng chống đông máu và cũng ngăn ngừa sự hình thành các cục máu đông trong mạch máu. Những tác động này rất quan trọng, bởi vì trong nhiều bệnh, người ta quan sát thấy chính xác sự gia tăng hình thành huyết khối, ví dụ như bệnh giãn tĩnh mạch, bệnh xơ vữa động mạch và bệnh mạch vành, rối loạn nhịp tim, bệnh viêm mãn tính, v.v. Cục máu đông có thể dẫn đến nhồi máu cơ tim và các biến chứng nghiêm trọng khác. Ngược lại, sự gia tăng lưu lượng máu sẽ cải thiện vi tuần hoàn và sự trao đổi chất nói chung, ngăn ngừa các biến chứng của bệnh tim mạch.

Fucoidan chống lại hội chứng kháng insulin, rối loạn lipid máu và đái tháo đường

Giống như các polysaccharid khác, các chất xơ như xenluloza, hemixenluloza và pectin, fucoidan giúp giảm lượng cholesterol và mức lipoprotein mật độ thấp trong máu. Đồng thời, có sự gia tăng mức độ lipoprotein mật độ cao, được gọi là cholesterol “tốt” [6].

Fucoidan làm chậm quá trình hấp thụ đường trong ruột, do đó ngăn ngừa sự gia tăng mạnh lượng đường trong máu. Điều này tạo điều kiện thuận lợi cho việc điều chỉnh giải phóng insulin và tăng độ nhạy của các mô đối với hoạt động của hormone này. Có bằng chứng cho thấy Fucoidan làm tăng độ nhạy của mô với insulin trực tiếp thông qua kích thích thụ thể trên bề mặt tế bào.

Tác dụng chống ung thư của Fucoidan

Không giống như hầu hết các loại thuốc chống ung thư truyền thống, fucoidan không có tác dụng gây độc tế bào và không tạo ra bất kỳ tải trọng độc hại nào trên cơ thể. Và đồng thời, có một loạt các công trình nghiên cứu cho thấy sự hiện diện của các đặc tính chống khối u rõ rệt trong fucoidan, cả trong các mô hình nuôi cấy tế bào ung thư, bao gồm cả ở người trong ống nghiệm in vitro, và trong thực nghiệm in vivo. Điều này mở ra triển vọng lớn cho việc sử dụng Fucoidan như một phương tiện điều trị bổ trợ (phụ trợ) cho bệnh nhân ung thư [7].

Thật vậy, trong nhiều nghiên cứu in vitro ống nghiệm đã chứng minh sự ức chế phát triển và sự tiêu diệt của các tế bào ung thư, đặc biệt là các tế bào ung thư bạch cầu, u ác tính, ung thư vú, dạ dày, phổi, tuyến tiền liệt, gan và tuyến giáp. Các nghiên cứu thú vị được thực hiện trên động vật và chứng minh sự giảm khả năng phát triển xâm lấn và di căn của các tế bào khối u [8].

Ngoài ra còn có một số nghiên cứu rất thú vị được thực hiện trực tiếp trên bệnh nhân ung thư, cho thấy sự gia tăng tác dụng chống khối u của hóa trị và tăng tuổi thọ của bệnh nhân khi sử dụng đồng thời Fucoidan dưới dạng thực phẩm bổ sung [ 9].

Có lẽ, các cơ chế hoạt động chống ung thư của Fucoidan có liên quan đến việc kích hoạt quá trình apoptosis (chết theo chương trình) của các tế bào khối u, với việc ức chế một số đường truyền tín hiệu bên trong tế bào ung thư, những tín hiệu mà khi đang hoạt động sẽ khiến các tế bào này phân chia không kiểm soát. Tác dụng chống khối u cũng có thể liên quan đến tác dụng điều hòa miễn dịch, ức chế sự hình thành các mạch máu và do đó làm giảm lượng máu cung cấp đến nút khối u.

Điều thú vị là Fucoidan thể hiện một loạt các tác dụng bổ sung, cũng rất có ý nghĩa đối với việc điều trị phức tạp cho bệnh nhân ung thư. Theo đó, trên một số nghiên cứu, Fucoidan cải thiện đáng kể chất lượng cuộc sống của những bệnh nhân mắc các khối u ác tính khác nhau và giảm tác dụng phụ của hóa trị [10].

Cần phải nhấn mạnh rằng các tác dụng chống tạo mạch, kháng di căn, chống tăng sinh, chống viêm và các tác dụng khác làm cơ bản cho hoạt động chống ung thư của fucoidan không phải chỉ có ở polysaccharide này. Một số hoạt chất sinh học có tác dụng tương tự, cụ thể là curcumin chứa trong nghệ (ức chế con đường truyền tín hiệu kích thích sự nhân lên của tế bào khối u và giúp thoát khỏi quá trình chết theo chương trình apoptosis), hay chất apigenin có trong rau mùi tây (tác dụng chống viêm), hay axit gallic chứa trong trà xanh (ức chế sự phát triển mạch máu và sự cung cấp máu cho khối u), và nhiều loại khác. Trên thực tế, chúng ta đang thấy một nhóm mới của các tác nhân chống ung thư không liên quan đến việc gây độc tế bào, mà liên quan đến các cơ chế hoạt động điều hòa và chuyển hóa. Nghiên cứu về tác dụng của chúng giúp chúng ta hiểu rõ hơn về bản chất của sự phát triển ác tính và việc tạo ra các loại thuốc không có tác dụng phụ nghiêm trọng vốn có trong thuốc ức chế tế bào kinh điển.

Vì vậy, chúng ta đã có đủ dữ liệu để kết luận rằng Fucoidan có nhiều tác dụng đối với sức khỏe và chữa bệnh. Điều này là nền tảng để tiêu thụ các thực phẩm giàu fucoidan trong chế độ ăn uống hàng ngày của con người.

Ăn thực phẩm từ tảo nâu, một nguồn cung cấp fucoidan, được khuyến cáo đặc biệt trong việc ngăn ngừa sơ cấp và thứ cấp đối với sự phát triển của khối u ác tính, ngăn chặn sự di căn của khối u, cải thiện hiệu quả và khả năng dung nạp của các phương pháp điều trị chống ung thư truyền thống, giảm các biểu hiện suy kiệt do ung thư và cải thiện chất lượng cuộc sống của bệnh nhân ung thư.

Ăn thực phẩm từ tảo nâu cũng được chỉ định đưa vào chế độ ăn của những người thừa cân và béo phì, có xu hướng dễ mắc hội chứng kháng insulin và các bệnh liên quan đến tuổi tác, cụ thể là rối loạn lipid máu, xơ vữa động mạch, bệnh tim mạch vành, đái tháo đường, cũng như những người đang mắc các căn bệnh này, để giúp kiểm soát tốt hơn và ngăn ngừa các biến chứng.

Cuối cùng, việc dùng tảo nâu cũng có thể giúp tăng cường miễn dịch và tăng khả năng chống lại các vi rút gây cảm cúm và bệnh đường hô hấp. Và hoàn toàn có khả năng fucoidan sẽ thể hiện hoạt tính kháng vi-rút chống lại sự lây nhiễm coronavirus, đại dịch mà chúng ta đang trải qua.

tham khảo các sản phẩm được nghiên cứu của tiến sỹ